Alvorens het klankbord vast te lijmen, moeten alle uitsnijdingen gebeurd zijn. Vooral voor het wiel moeten plaats en afmetingen precies aangepast zijn. De bouwer gebruikt hiervoor een pasvorm of patroon, waarin hij reeds een aangepaste sleuf sneed. Dit patroon wordt over het wiel geschoven en de  pasvorm wordt gefixeerd met twee houten pennen op de klankkast. Omdat het klankbord lichtjes bol zal staan wordt ook het patroon in die vorm getrokken met rekkers. Onderaan aftekenen, en ruim uitzagen.

Het patroon mag er nu af en komt bovenop het voorbereide klankbord in vuren. (zie: voorbereiding van het klankbord); De maten worden erop overgebracht: omtrek , opening voor het wiel, pengaten.

De gleuf wordt ruwweg uitgezaagd, daarna gaan we verder met de vijl. Zie ook de gaatjes voor de pennen.

De omtrek van het klankbord wordt zeer ruim uitgezaagd.

Ook de andere openingen worden aangebracht voor het lijmen: de klankgaten die invloed hebben op het klankvolume. Het rechthoekige gat zal later mogelijk maken de kogellager van de as te bereiken.

Volgende stap: lijmen van het klankbord. Dit is een belangrijke stap in het bouwproces, niet in het minst omdat we vanaf hier niet meer aan het binnenste van het instrument kunnen.Vele bouwers  brengen net voor het sluiten, zichtbaar onder klankgat of wiel, een etiquette aan met hun naam, datum en serienummer. Op die manier kan men slechts zeer moeilijk het certificaat vervalsen. Of gaat het om bijgeloof? “Men” zegt – en ik ondervond dit zelf bij een van mijn instrumenten- dat de klank en de speelbaarheid wisselen met de seizoenen door veranderende luchtvochtigheid. Ze zouden best klinken in twee periodes per jaar: bij hun verjaardag en zes maanden later. (Wie kan dit bevestigen? Uw aanbevelingen? Reageer aub).

De bouwer vertelde mij niet welke lijm hij gebruikte (n.v.d.vert.: Titebond) Ik hoorde dat natuurlijke lijmen (o.a. op basis van vishuiden) worden aanbevolen omdat ze bv. Bij een herstelling aan de binnenkant van ’t instrument, weer kunnen losgemaakt worden met stoom (Wie kan dit bevestigen? Uw aanbevelingen? Reageer aub)

Maar alvorens ze weer los te maken, kunnen we ze misschien eerst vastlijmen. Het blad komt bol te staan, en moet dus stevig tegen de randen van de klankkast gedrukt worden. De truk is hier een opstelling met elastische banden, op hun plaats gehouden met pennen in de rand van een mal, en zo de druk mooi gelijkmatig verdelen.

Als je de foto wat van dichterbij bekijkt zie je achter het flesje lijm (dus toch geen vislijm) en naast het wiel een eerste glimp van de stempennenhouder -met de gaten voor de stempinnen al geboord, maar zonder gebeeldhouwd kopke.

Detailopname: je ziet de houten pen die het klankbord op zijn plaats houdt. De randen steken nog over de klankkast uit. Die zullen later weggeschaafd worden.

Voor we verder gaan: laten drogen.

Vorige pagina

Volgende pagina


.